Boeksignalement: Eric Tiggeler, Check je webteksten. Schrijf heldere, pakkende en vindbare content. Den Haag 2010 [ISBN 978-90-12-58215-5], 102 pagina’s.

Jezelf scherp houden: daarom lees ik  met enige regelmaat boeken over schrijven, over stijl, over webteksten en zoekmachine-optimalisatie. Zo langzamerhand weet je alles wel, maar – in ieder geval bij mij is dat het geval – val je na enige tijd toch weer in je eigen geliefde taalkundige valkuilen: lange zinnen, wollige formuleringen, overvloedig gebruik van moeilijke woorden, naamwoordstijl, en vergeten de lezer aan te spreken. Daarom is het goed van tijd tot tijd weer eens met je neus op de feiten gedrukt te worden: Check je webteksten is een publicatie die dat doet.  Eric Tiggeler slaagt er goed in om mijn taalgeweten aan te spreken. Heel nuttig, maar moet je dit boekje uitsluitend lezen voor de taaladviezen? Check je webteksten zou je – vind ik – vooral moeten lezen voor Eric Tiggelers ideeën over de opbouw en indeling van webpagina’s en homepages, en zijn uitleg over het belang van goede links.

Eric Tiggeler: op je homepage plaats je vooral links en beperk je je tekst. Houd teksten op de homepage kort! Zorg dat het er allemaal overzichtelijk uitziet. Inhoud komt op de contentpagina’s, niet op de homepage. Vooral moet je de bezoeker van de website direct duidelijk maken waar hij is of moet zijn. Denk  als websitebouwer en websiteschrijver vanuit de doelgroepen die je wilt bedienen. Stem de navigatie af op de verschillende doelgroepen die je website bezoeken: wie kan wat waar vinden. Letterlijk schrijf te auteur: “Zorg ervoor dat de pagina antwoord geeft op deze vragen: Waar gaat de site over? Wat kan ik hier halen? Welke site is dit: welke organisatie zit erachter?” (p. 29).

Zorg, schrijft Eric Tiggeler, ook voor een heldere tagline op je homepage: een regel die in het kort uitlegt wat het doel van de site is. Bondige (50-80 woorden) teasers  mogen ook op je homepage. Steevast eindigen die teasers met een “lees verder”. Het aardige van de adviezen van Tiggeler komt nu: content management systemen kappen vaak automatisch af met een “lees verder”. Zijn de introducerende woorden of zinnen helder genoeg? Is het voor de lezer duidelijk welke informatie hij krijgt te lezen als hij klikt op “lees verder”? Staat de kern van de boodschap vooraan? Zo niet herschrijf de introductie (de teaser), benadrukt Tiggeler met klem. Je homepage moet jouw bezoekers naar binnen lokken.

De homepage is dan ook vooral een pagina met links. “Leid en verleid met links” is het devies. De auteur wijdt er een heel hoofdstuk aan. Hoe moet dat? Niet door te schrijven: “klik hier”, maar dat er voor te zorgen dat betekenis dragende woorden klikbaar en herkenbaar zijn als hyperlink. Dit is ook goed voor de zoekmachines en de manier waarop die indexeren: met “klik hier”, kunnen die robots niks beginnen. Dus gebruik beschrijvende woorden in hyperlinks. Dat vraagt om nadenken en om een beetje creativiteit van de webtekstschrijver; de kwaliteit voor de bezoeker van de site verbetert er enorm door. De websitebezoeker weet door goede links ook wat er gaat gebeuren als hij op de link klikt en waar hij dan terecht komt. Dat is maar al te vaak niet het geval, merkt Tiggeler op. Dat zorgt bij de lezer/bezoeker voor verwarring en daardoor voor onnodige irritatie.

Dan nog een fantastisch advies: zorg dat de essentie van een stuk ‘content’ vooraan komt. In tegenstelling tot een geschreven teksten met een inleiding, een kern, gevolgd door een conclusie, moet een webtekst altijd beginnen met de kern en/of de conclusie. Kom onmiddellijk ter zake. Maak direct duidelijk waar de tekst over gaat. De rest van de tekst is vervolgens een toelichting hierop. Lezers op het web scannen nu eenmaal teksten. Zij vinden de kern of conclusie alleen als die in de eerste zinnen van een tekst staat, en niet als zij die helemaal moeten lezen. Dan is de lezer meestal al lang afgehaakt. De kern voorop! Als een teaser om verder te lezen.

Moeten teksten op het web dan altijd kort zijn? Nee, zegt Tiggeler, kernachtig formuleren is wel belangrijk, maar inmiddels zijn wij gewend aan door een tekst heen te moeten scrollen. Deel teksten echter met kopjes en visuele ankerpunten (kaderteksten, foto’s, etc.) zo in dat die lange tekst in kleine, overzichtelijke brokjes uiteenvalt. Dat advies moet ik eigenlijk ter harte nemen. Want ‘kopjes’ heb ik niet gebruikt in deze tekst. Schade over mij! Maar Tiggeler heeft gelijk. Net als wanneer hij schrijft dat kopjes en titels vooral informatief moeten zijn en niet te creatief… dat werkt nu eenmaal niet bij webteksten. Het aardige van Tiggelers adviezen is dat hij ook relativeert en er op wijst dat blindelings volgen van taaladviezen als “schrijf korte zinnen”, er toe kan leiden dat teksten onbegrijpelijk worden en vervelend lezen omdat de context verloren gaat. Varieer de lengte van de zinnen.

Kortom: in een paar uur lees je dit boekje uit en ben je weer een aantal waardevolle en goede adviezen wijzer. Nu die nog toepassen (ik in de eerste plaats). Een aanrader dit boekje, vooral door de bondigheid.

Michiel Kersten

Hoofdstukken in Check je webtekst:
1. De voorbereiding: weet voor wie je het doet
2. De basis: een logische indeling
3. Bouw je pagina’s glashelder op
4. Leid en verleid met hyperlinks
5. Maak het makkelijk leesbaar
6. Schrijf in een persoonlijke, aantrekkelijke stijl
7. Zorg dat je gevonden door zoekmachines
Bijlage: Schrijven van e-mailnieuwsbrieven en Checklist voor webteksten.